Dayanıklılık arayışı tedarik zincirini yeniden şekillendiriyor
McKinsey’in gerçekleştirdiği tedarik zinciri araştırmasına göre şirketler, tedarik ağlarını çeşitlendirmek ve yerelleştirmek için çaba harcıyor.
çabayı hızlandırır. Tedarik zincirlerinin işleyişinde bir devrim var.
Devam eden savaşlar da tedarik zinciri gündeminde etkili olan bir diğer faktör. McKinsey tarafından gerçekleştirilen “Tedarik Zinciri Nabzı Araştırması” başlıklı tedarik zinciri araştırmasına göre şirketler, tedarik ağlarını çeşitlendirme ve yerelleştirme çalışmalarına hız veriyor. Tedarik zincirlerinin işleyişinde bir devrim var.
Tedarik zinciri planlaması, yürütülmesi ve risk yönetimi için ileri tekniklerin benimsenmesinde önemli bir artış var. McKinsey’in bu yılki anketine katılanların neredeyse tamamı, son 12 ayda önemli tedarik zinciri zorlukları yaşadıklarını söyledi. Çalışanların neredeyse yarısı tedarik zincirindeki aksaklıkların büyük planlama sorunlarına yol açtığını söyledi.
Tedarik zinciri yöneticileri önceki anketlerde fiziksel değişiklikler yoluyla tedarik zinciri esnekliğini artırmak için iki ana eylem belirlediklerini belirtmişlerdi: envanterleri artırmak ve kritik hammaddeler için ikili kaynak stratejisi izlemek.
Bu eylemler hâlâ en çok tanınan stratejiler arasında yer alıyor ve bağlı kuruluşların yüzde 78’i tarafından benimseniyor. İştirakçilerin üçte ikisi, son 12 ayda üretim tesislerine daha yakın olan tedarikçilerden girdi alımlarını artırdıklarını belirtiyor. Bu da kaynaklara yaklaşma stratejisini kullananların oranının geçen yıla göre iki kat arttığını gösteriyor.
Bu stratejinin otomotiv ve tüketim malları sektörlerinde kullanımının yaklaşık yüzde 60 oranında arttığı görülüyor. Hammadde kaynaklarına yaklaşma eğiliminin artması nedeniyle küresel tedarik ağlarından bölgesel tedarik ağlarına geçiş hızlanmaya devam ediyor. Çalışanların neredeyse iki katı kadarı (yüzde 64) tedarik zincirlerini bölgeselleştirdiklerini söylüyor.
Ankete katılan şirketlerin yarısı tedarik zincirlerinin başka bir bölgeden gelen girdilere bağımlı olduğunu söylüyor ancak bu katılımcıların yüzde 89’u bu bağımlılığın zaman içinde azaltılmasını istiyor. Bağımsız bölgesel tedarik ağlarına en büyük talep Avrupa ve Güneydoğu Asya’da görülüyor.
Ancak bölgeselleşmenin zaman alacak bir strateji olduğu ve yeni bir ağ oluşturma stratejisinin hayata geçirilmesinin en az 2 yıl süreceği belirtiliyor. Çalışanların yüzde 71’i mevcut planlama süreçlerini ve yönetimini önümüzdeki üç yıl içinde gözden geçireceklerini söylüyor. Daha yeterli planlama için temel süreçleri yeniden gözden geçireceklerini söylüyorlar.
Bu bağlamda işlevler arası entegre iş planlaması (IBP) süreçleri gibi yaklaşımlar öne çıkıyor. Ancak birçok şirketin daha uygun planlama araçlarını benimsediği de görülüyor. Karmaşık ağlarda arz ve talebi eşleştirmek için gelişmiş planlama ve çizelgeleme (APS) sistemlerinin kullanımı giderek artmaktadır. Çalışanların yüzde 76’sı bir APS sistemine sahip olduğunu bildiriyor.
“Bir devrim yaşanıyor”
Raporun ortak yazarı ve McKinsey ortağı Knut Alicke, “Covid-19 salgınının başlangıcından bu yana dört yıl geçmesine rağmen risk ve dayanıklılık hala tedarik zinciri gündemine hakim” diyor. Alicke, tedarik zincirlerinin esneklik ihtiyacıyla birlikte değişmeye başladığını ancak birçok üst düzey yöneticinin maliyet zinciri risklerinden habersiz olduğunu söylüyor.
Rapor, dayanıklılık arayışının küresel olarak tedarik zincirlerinin yerelleştirilmesi ve çeşitlendirilmesinin yanı sıra maliyet zinciri planlaması, yürütülmesi ve risk yönetiminde teknolojiye dayalı ilerlemelerin yaygınlaştırılmasına da yol açtığı sonucuna varıyor. Ancak aynı zamanda modern tedarik zinciri yönetiminin doğasında var olan risklerin farkında olmayan toplantı odalarının resmini de çiziyor. A licke, “Tedarik zinciri liderleriyle yaptığımız son yıllık anketimiz, şirketlerin tedarik ağlarını çeşitlendirme ve yerelleştirme çabalarını hızlandırdıklarını gösteriyor” diyor.
Bu durum aynı zamanda tedarik zinciri planlaması, yürütülmesi ve risk yönetimi için ileri tekniklerin benimsenmesindeki çarpıcı artışla birlikte tedarik zincirlerinin işletilme biçiminde derin bir bozulmayı da ortaya koyuyor. Alicke, ankete katılanların yaklaşık dörtte birinin agresif stok azaltma hedefleri olduğunu ve stokların bu seviyelerin altına düşmesini beklediklerini belirterek, “Bu bulgu bizi şaşırttı.”
Yakın tedarikçi oranı iki katına çıktı
-Tedarik zinciri liderlerinin yüzde 44’ü, tedarik zinciri ağlarındaki sorunlar nedeniyle geçen yıl değişiklik yapmak zorunda kaldı.
– İki yıl öncesine göre yakın kaynaklardan daha fazla girdi alan şirketlerin oranı iki kat artarak yüzde 66’ya çıktı.
– Bölgesel tedarik ağı oluşturan firmaların oranı yüzde 64’e çıktı.
– İleri planlama ve çizelgeleme (APS) sistemlerini kullanan firmaların oranı yüzde 76. Organizasyon içerisinde planlama ve yönetim faaliyeti için gerekli dijital yeteneklere sahip olduğunu söyleyenlerin oranı ise sadece yüzde 8.